بسم الله الرحمن الرحیم
امامت
چهارمین اصل از اصول اعتقادی مذهب شیعه، امامت است. امامت شامل دو بخش «عامه و خاصه» میباشد.
بخش اول درباره امامت عامه: عبارت است از لزوم امامان معصوم: که همه شرایط پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله را داشته و مکمل و متمم نبوت میباشند.
بخش دوم درباره امامت خاصه: عبارت است از اثبات خلافت بلافصل حضرت علی و یازده فرزند معصوم ایشان علیهم السلام.
امامت عامه
در این قسمت ابتدا به شرح و توضیح ۵ اصطلاح (امامت، ولیالله، هادی، خلیفهالله، حجت الله) میپردازیم، سپس وارد مباحث بعدی میشویم.
امامت: در لغت به معنای پیشوا و رهبری است و از امور نسبی است که بین اشخاص واقع میشود. هر کس که رهبری گروهی را عهدهدار باشد، امام نامیده میشود. خواه در راه حق باشد، خواه در راه باطل. به عبارتی دیگر امام کسی است که مقدم در امور است و از او پیروی میکنند و پیروی کنندگان از آنها را «مأموم» مینامند.
در قرآن، دو گونه امام معرفی شده است. ائمه در دین (ائمه حق) و ائمه در کفر (ائمه باطل).
قرآن دربارة دستة اول میفرماید:
* وَجَعَلنَاهُم أئِمَّةً یَهدُونَ بِأمرِنَا وَأوحَینَا إِلَیهِم فِعلَ الخَیرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِیتَاء الزَّکَاةِ وَکَانُوا لَنَا عَابِدِینَ؛ و آنان را پیشوایانی قرار دادیم که به فرمان ما، (مردم را) هدایت کنند و انجام کارهای نیک و برپاداشتن نماز و ادای زکات را به آنها وحی کردیم و تنها ما را عبادت کنند. «انبیاء:۷۳»
* وَجَعَلنَاهُم أئِمَّةً یَدعُونَ إِلَى النَّارِ وَیَومَ القِیَامَةِ لَا یُنصَرُونَ؛ و آنان ]فرعونیان[ را پیشوایانی قرار دادیم که به آتش (دوزخ) دعوت میکنند و روز رستاخیز یاری نخواهند شد! «قصص:۴۱»
سپس با معرفی این دو گروه، سرنوشت هر امتی را وابسته به امامی قرار میدهد که از او پیروی میکند.